خشک‌کردن انجمادی یا فریز درایینگ یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های حذف آب یا حلال از مواد منجمد شده است. این فرآیند شامل سه مرحله‌ی اصلی است: پیش‌انجماد، خشک‌سازی اولیه و خشک‌سازی ثانویه که همگی توسط دستگاه فریز درایر انجام می‌شود.
فریز درایینگ به‌ویژه در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارد؛ چراکه باعث پایداری کشت‌های میکروبی، نگهداری از نمونه‌های زیستی و بازیابی محصولات واکنش‌های شیمیایی می‌شود. از دیگر کاربردهای آن می‌توان به خشک‌کردن نمونه‌های ماهی، قارچ، خاک و حتی داروهای ضدسرطان اشاره کرد.
محصولاتی که به‌درستی با این روش خشک می‌شوند، نیازی به نگهداری در یخچال نخواهند داشت و می‌توان آن‌ها را در دمای محیط برای مدت طولانی ذخیره نمود.
هر دستگاه فریز درایر از بخش‌های زیر تشکیل شده است:
این بخش وظیفه‌ی خنک‌سازی کندانسور را برعهده دارد. همچنین در دستگاه‌های دارای قفسه، این سیستم می‌تواند سینی‌ها را نیز برای منجمد کردن محصول، خنک کند.
این سیستم شامل یک پمپ وکیوم (خلأ ) مجزا است که به کندانسور بدون نشتی و محفظه‌ی محصول متصل می‌شود تا فشار محیط را کاهش داده و فرآیند تصعید را تسهیل کند.
کنترل‌کننده‌های دستگاه می‌توانند ساده یا پیشرفته باشند. مدل‌های پیشرفته دارای قابلیت تنظیم دما، فشار و حتی برنامه‌ریزی کامل یک چرخه خشک‌سازی هستند. انتخاب نوع کنترلر به کاربرد دستگاه (آزمایشگاهی یا تولیدی) بستگی دارد.
محفظه‌ی محصول می‌تواند به‌صورت منیفولد با بالن‌های متصل یا یک اتاقک با قفسه‌هایی برای قرارگیری محصول باشد.
کندانسور وظیفه دارد بخار حاصل از تصعید یخ را جذب کرده و آن را دوباره به یخ جامد تبدیل کند. یخ تجمع یافته در کندانسور پس از اتمام فرآیند به‌صورت دستی تخلیه می‌شود. دمای کندانسور باید به‌اندازه‌ای پایین باشد که بخار به‌راحتی در آن تقطیر شود.
در دستگاه‌های دارای قفسه، کندانسور می‌تواند درون محفظه اصلی (داخلی) یا در محفظه‌ای مجزا (خارجی) نصب شود.
از نظر ساختار محفظه‌ی محصول، دستگاه‌های فریز درایر به سه نوع تقسیم می‌شوند:
از لحاظ اندازه و نوع کاربرد نیز فریز درایرها به سه گروه تقسیم می‌شوند:
شایان ذکر است که مدل‌های پایلوت علاوه بر مقیاس‌سازی، برای تولیدات کم‌حجم نیز کاربرد دارند.
خشک‌کردن انجمادی مزایای قابل‌توجهی نسبت به سایر روش‌های خشک‌سازی دارد، از جمله:
لازم به ذکر است که برخی ترکیبات فرّار نظیر اسید استیک و الکل‌ها ممکن است در این فرآیند نیز از دست بروند.
در نهایت، فریز درایینگ یک روش ایمن، مؤثر و پیشرفته برای خشک‌سازی مواد است که به‌طور گسترده در صنایع دارویی، غذایی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تماس با ما
ایران ، تهران ، بزرگراه آیت اله سعیدی، شهرک صنعتی چهاردانگه ،خیابان 19، خیابان چهارم فلز تراش، پلاک 24
ما را دنبال کنید
