فریز درایر یا خشک‌کن انجمادی (Lyophilizer یا Freeze Dryer) دستگاهی است که برای حذف رطوبت از مواد مختلف در شرایط خلأ و دمای پایین به کار می‌رود. این روش باعث حفظ ساختار، ترکیبات و خواص مواد در طولانی‌مدت می‌شود و معمولاً در صنایع دارویی، غذایی، بیوتکنولوژی و آزمایشگاهی کاربرد دارد.
به طور کلی هدف از انجام پروسه فریز درایینگ امکان نگهداری محصول ترجیحا در دمای محیط و به مدت طولانی است که در برخی محصولات می توان به راحتی این امکان را فراهم نمود. در واقع با جداسازی آب از محصولات می توان عامل تخریب که همان رطوبت است را از محصول جدا کرد و نهایتا محصولی با کیفیت و کاملا خشک داشت. در محصولاتی مانند میوه ها وجود رطوبت عاملی است که باعث رشد باکتری ها و فعال سازی آنزیم ها در آن ها می شود .
با وجود گرمای محیط سرعت فساد افزایش می یابد ، لذا با جداسازی این آب می توان اثر تخریبی رطوبت را به پایین ترین حد تقلیل داد. دیگر ویژگی محصولات فریز درایینگ شده وزن کم و سبک بودن آن هاست. در برخی مواد بیش از هشتاد درصد وزن آن ها را آب تشکیل می دهد و بنابراین پس از فریز درایینگ انتقال آن به دلیل سبک شدن آسان تر می شود.
از فریز درایر خانگی بطور معمول برای خشک‌کردن میوه‌ها به روش انجمادی استفاده می‌شود. این دستگاه با حذف آب موجود در میوه بدون آسیب رساندن به بافت یا ارزش غذایی آن، میوه‌هایی با ماندگاری بالا و کیفیت مطلوب تولید میکند. در این روش، طعم، رنگ و خواص تغذیه‌ای میوه‌ها حفظ شده و محصول نهایی بسیار سبک و مناسب برای ذخیره‌سازی طولانی‌مدت است. مقدار آب موجود در میوه ها نسبت به نوع میوه متفاوت می باشد ولی حدودا بین 90 تا 97 درصد می باشد.
یکی از محاصن این نوع فریز درایر ها این است که عملیات پیش انجماد را نیز درون خود دستگاه انجام می دهد.
خشک کن های آزمایشگاهی، ابزارهای کلیدی برای انجام تحقیقات علمی، فرآیندهای تولید و کنترل کیفیت در صنایع مختلف هستند. این تجهیزات نقشی اساسی در توسعه دانش، تولید محصولات جدید و بهبود فرآیندهای صنعتی ایفا می‌کنند. از آزمایشگاه‌های داروسازی و شیمیایی تا صنایع غذایی و کشاورزی، تجهیزات پیشرفته‌ای همچون فریز درایر، اسپری درایر و روتاری اواپراتور به‌عنوان ابزارهایی حیاتی برای انجام فرآیندهای تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از انواع محصولات خشک کن و تغلیظ کننده دنا وکیوم می توان به فریز درایر آزمایشگاهی ، فریز درایر نیمه صنعتی ، اسپری درایر ، وکیوم آون ، تغلیظ کننده چرخشی تحت خلاء ، فریزر آزمایشگاهی لایه ای و … اشاره کرد.
فریز درایر های نیمه صنعتی نیز برای تولید انبوه مواد خشک‌شده در صنایع مختلف
انجام می‌شود. این دستگاه در مقیاس بزرگ برای خشک‌کردن محصولات دارویی،
غذایی و بیولوژیکی به کار می‌رود. فریز درایر صنعتی دارای ظرفیت بالا،
بازدهی مطلوب و قابلیت کارکرد مداوم است.
این دستگاه برای شرکت‌های بزرگ
که نیاز به تولید محصولات با کیفیت بالا و ماندگاری طولانی دارند، بسیار
مناسب است. یکی از ویژگی‌های بارز آن، استفاده از فناوری پیشرفته برای
کنترل دقیق فرآیند خشک‌کردن است که امکان تولید محصولات استاندارد و با
کیفیت را فراهم میکند.از ویژگی‌های دستگاه می‌توان به قابلیت تنظیم دقیق دما و فشار اشاره کرد. این ویژگی در خشک‌کردن مواد حساس به حرارت، مانند داروها و مواد بیولوژیکی، اهمیت زیادی دارد.
قیمت دستگاه فریز درایر به عوامل مختلفی بستگی دارد که هر کدام بر عملکرد و کیفیت آن تاثیرگذار هستند. یکی از مهم‌ترین عوامل، ظرفیت دستگاه است؛ به‌طور کلی، دستگاه‌های آزمایشگاهی کوچک ارزان‌تر از مدل‌های صنعتی با ظرفیت بالا هستند. همچنین، نوع کاربرد تاثیر زیادی دارد؛ دستگاه‌های مورد استفاده در صنایع داروسازی و بیولوژیکی به دلیل دقت و استانداردهای خاص، معمولا قیمت بیشتری دارند. کیفیت ساخت و استفاده از مواد مرغوب مانند استیل ضد زنگ در ساخت محفظه و اجزای داخلی نیز می‌تواند هزینه را افزایش دهد.
علاوه بر این، سیستم‌های کنترلی پیشرفته مانند نمایشگرهای دیجیتال و قابلیت تنظیم دقیق دما و فشار، قیمت دستگاه را بالا می‌برند. مصرف انرژی و بازدهی نیز عامل مهمی است؛ دستگاه‌هایی با فناوری بهینه‌سازی مصرف انرژی ممکن است هزینه اولیه بیشتری داشته باشند.
اسپری درایر آزمایشگاهی دستگاهی است که برای تبدیل محلول‌ها یا مایعات به پودر خشک به‌کار می‌رود. این دستگاه در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی کاربرد گسترده‌ای دارد. عملکرد آن بر اساس پاشش مایع به‌صورت ذرات ریز در جریان هوای گرم است که باعث تبخیر سریع آب و تولید پودر می‌شود. اسپری درایر برای تولید موادی مانند شیر خشک، قهوه فوری و پودرهای دارویی ایده‌آل است.
از مزایای این دستگاه می‌توان به سرعت بالا، امکان کنترل دقیق ویژگی‌های محصول و حفظ خواص مواد اشاره کرد. بااین‌حال، مصرف انرژی بالای آن ممکن است هزینه‌های عملیاتی را افزایش دهد. اسپری درایر برای کاربردهایی که نیاز به تولید سریع و حجم زیاد دارند، انتخاب مناسبی است.
وکیوم آون یا آون خلاء، دستگاهی است که برای خشک‌کردن مواد در شرایط فشار پایین استفاده می‌شود. این روش برای موادی که به حرارت حساس هستند، بسیار مؤثر است زیرا دمای جوش آب در فشار پایین کاهش می‌یابد و مواد بدون آسیب گرمایی خشک می‌شوند.
وکیوم آون در آزمایشگاه‌های شیمیایی، دارویی و بیولوژیکی به‌ویژه برای خشک‌کردن نمونه‌های حساس، حذف حلال‌ها و انجام فرآیندهای خاص مانند پخت و استریل‌کردن استفاده می‌شود. این دستگاه دارای محفظه‌ای است که قابلیت تنظیم دقیق دما و فشار را فراهم میکند.
یکی از مزایای وکیوم آون، حفظ کیفیت مواد در حین فرآیند خشک‌کردن است. همچنین، کاهش زمان خشک‌کردن و جلوگیری از واکنش‌های ناخواسته حرارتی از دیگر ویژگی‌های مثبت آن است. این دستگاه برای کاربرانی که با نمونه‌های حساس کار می‌کنند، یک ابزار ضروری محسوب می‌شود.
روتاری اواپراتور یک نوع از تجهیزات آزمایشگاهی مربوط به تغلیظ است که برای تبخیر سریع و ایمن حلال‌ها استفاده می‌شود. این دستگاه از یک بالن چرخشی استفاده میکند که محلول را در تماس مستقیم با سطح گرمایشی قرار می‌دهد. چرخش مداوم موجب افزایش سطح تماس مایع با گرما شده و فرآیند تبخیر را تسریع میکند.
ویژگی برجسته روتاری اواپراتور، استفاده از خلاء برای کاهش فشار و در نتیجه کاهش دمای جوش حلال‌ها است. این ویژگی آن را برای کار با مواد حساس به گرما ایده‌آل میکند. حلال‌های تبخیر شده از طریق کندانسور به‌صورت مایع جمع‌آوری و بازیابی می‌شوند که این امر علاوه بر صرفه‌جویی در حلال‌ها، امکان استفاده مجدد از آن‌ها را فراهم میکند.
روتاری اواپراتور در آزمایشگاه‌های شیمی، داروسازی و تحقیقاتی برای تغلیظ نمونه‌ها، بازیابی حلال‌ها و انجام فرآیندهای جداسازی کاربرد دارد. مزایای این دستگاه شامل کاهش زمان تبخیر، حفظ کیفیت مواد و قابلیت تنظیم دقیق دما و سرعت چرخش است. با طراحی ارگونومیک و عملکرد ایمن، این دستگاه یکی از ابزارهای حیاتی در آزمایشگاه‌های مدرن محسوب می‌شود.
شرکت صنعت پرداز دنا موفق به دریافت گواهینامه ISO 9001 شده است که یکی از استانداردهای برتر برای سیستم های مدیریت کیفیت است. این استاندارد قابلیت ارائه مداوم محصولات و خدمات با بالاترین استاندارد های جهانی را برای ما امکان پذیر میکند.
تماس با ما
ایران ، تهران ، بزرگراه آیت اله سعیدی، شهرک صنعتی چهاردانگه ،خیابان 19، خیابان چهارم فلز تراش، پلاک 24
ما را دنبال کنید